Mặt bích rỗng là gì?

Mặt bích hay Flange là một sản phẩm cơ khí, là khối hình tròn hoặc vuông được chế tạo từ nhiều vật liệu khác nhau. Đây là phụ kiện dùng để kết nối ống, máy bơm, van, và các phụ kiện khác lại với nhau thông qua bu lông trên thân để tạo thành một thể thống nhất. Sản phẩm có nhiều kiểu và kích cỡ khác nhau. Đa số chúng ta thường hay nói đến bích mù và bích rỗng.  Sau đây hãy cùng Vimi chúng tôi tìm hiểu về mặt bích rỗng là gì?

1 Khái quát về bích rỗng

Sau khi đã tìm hiểu Mặt bích là gì. Chắc hẳn bạn đọc đã nắm rõ mặt bích có rất nhiểu dạng thiết kế, phục vụ nhiều loại hình đường ống công nghiệp hiện nay. Vậy mặt bích rỗng là gì – Là dạng mặt bích được khoét lỗ hỗng ở giữa tâm bích, tùy thuộc vào từng kích cỡ quy định mà kích thước đường kính có độ to nhỏ khác nhau.

Khác với bích mù, sản phẩm này cho lưu chất đi qua không bị cản trở, lưu thông bình thường.

Các kiểu bích rỗng thường thấy:

Mặt phẳng (Flat Face – FF): Như tên gọi, phụ kiện có khuôn mặt phẳng, có độ kín khít tương đối ổn, không cao như loại khác.

Mặt lồi (Raised Face – RF): Có một phần nhỏ vòng quanh lỗ khoan được nhô lên khỏi bề mặt. Độ cao của phần lồi này lên tùy thuộc vào áp lực làm việc, nhiệt độ của phụ kiện.

Nối vòng (Ring Joint – RTJ): Có những rãnh được thiết kế đặc biệt (trong đó có miếng đệm bằng kim loại), loại mặt bích này được sử dụng trong những dịch vụ có áp suất, nhiệt độ cao.

Lưỡi và Rãnh (Tongue and Groove – T&G)

Male và Female: Đây là hai kiểu có độ kín khít cao nhất, không sợ bị rò rỉ lưu chất, an toàn khi sử dụng.

Bích cũng được chia ra về mặt áp lực làm việc:

• Mặt bích 5K
• Mặt bích 10K
• Mặt bích 16K
• Mặt bích 20K
• Mặt bích PN16
• Mặt bích PN25

2 Vật liệu chế tạo

Cũng giống với mặt bích mù, tuỳ theo môi trường sử dụng và hệ thống đường ống, bích rỗng được làm từ nhiều vật liệu khác nhau để phù hợp với các môi chất khác nhau. Vậy vật liệu chế tạo mặt bích rỗng là gì?

➀ Mặt bích thép

Bích rỗng thép được sử dụng phổ thông nhất, có giá thành rẻ hơn các loại mặt bích khác.

➁ Mặt bích inox

Như chúng ta đã biết đặc tính của vật liệu inox, chúng được sử dụng cho các môi trường có độ ăn mòn, hóa chất, nhiệt độ cao… Mặt bích rỗng inox được sản xuất để lắp đặt trên hệ thống cần đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật này

➂ Mặt bích rỗng nhựa

Loại mặt bích nhựa uPVC được sử dụng cho các môi trường nước, nước sạch, hệ thống cấp nước, hay một số loại nhựa chuyên dụng cho hóa chất.

➃ Vật liệu đồng

Phụ kiện được dùng cho môi chất ăn mòn hóa học cao mà mặt bích Inox không đáp ứng được.

3 Phân loại sản phẩm

Cùng với kiểu kết nối giữa các bu lông lại với nhau, bích rỗng còn kết hợp với các kiểu nối khác như hàn và ren. Vậy có những loại mặt bích nào? Ưu điểm của từng loại mặt bích rỗng là gì?

➀ Bích rỗng hàn cổ – Welding Neck Flange (WN)

Loại bích có cổ và cổ được hàn với đầu ống hay phụ kiện bằng phương pháp hàn đối đầu. Được lựa chọn phổ biến cho các hệ thống đường ống áp lực cao bởi sự chắc chắn của mối hàn còn có thể giúp giảm tránh việc tập trung áp suất.

➁ Bích hàn bọc đúc – Socket Weld Flange (SW)

Đây là loại mặt bích gắn kết với đường ống bằng duy nhất một mối ghép hàn ở một phía. Thường được sử dụng cho đường ống có kích thước nhỏ, áp lực và nhiệt độ thấp. Khác với mặt bích hàn cổ,  ống được đưa vào bên trong mặt bích cho đến khi đầu ống cách phần bọc đúc một khoảng vừa phải; mối hàn được thực hiện ở phần tiếp xúc bên ngoài của mặt bích cùng với thân ống.

➂ Bích rỗng hàn trượt – Slip On Flange (SO)

Sản phẩm này là loại bích gắn kết với đường ống bằng cách hàn cả mặt ngoài lẫn mặt trong của mặt bích. Cũng tương tự như mối hàn của bích hàn bọc đúc, mối hàn được thực hiện ở phần tiếp xúc bên ngoài của mặt bích và thân ống. Và phụ kiện còn có đường kính trong lớn hơn đường kính ống một chút để có thể dễ dàng trượt thoải mái trên đường ống.

➃ Mặt bích ren – Threaded Flange (TF)

Mặt bích rỗng ren là gì – là loại bích gắn kết với đường ống bằng mối ghép ren: mặt bích là ren trong còn ống là ren ngoài; có chân ren ở xung quanh lỗ cho lưu chất chảy qua. Chân ren khá yếu, dễ rò rỉ khi phải chịu áp lực cao. Tuy nhiên, bích ren được ưu tiên sử dụng trong các đường ống mà tại đó việc hàn nối không thể thực hiện được.

Bích rỗng ren thường được sử dụng cho đường ống có kích thước nhỏ hay các khu vực dễ cháy. Có thành ống dày giúp cho việc gia công bước ren trở lên dễ dàng mà không làm mỏng ống, gây đứt gãy vị trí nối ren.

➄ Bích lỏng – Lap Joint Flange (LJ)

Phụ kiện thường được sử dùng kèm với một đoạn ống ngắn, được hàn trực tiếp với ống, được giữ bởi mặt bích. Được sử dụng trong đường ống ngắn áp lực thấp, trong những ứng dụng không quan trọng, đây cũng là một giải pháp sử dụng kết nối mặt bích rẻ tiền. Tuy vậy loại bích rỗng này có những ưu điểm nổi bật:

◊ Được thiết kế có thể trượt trên đường ống, thuận tiện cho việc điều chỉnh hướng ống khi lắp đặt.
◊ Không tiếp xúc trực tiếp với chất lưu trong đường ống ⇒ được chế tạo bằng thép carbon rẻ tiền, đi kèm với phụ kiện chống ăn mòn khác.
◊ Có thể tái sử dụng được.

4 Tiêu chuẩn bích rỗng

Cùng với sự phổ biến, lưu hành tại nhiều hệ thống đường ống, để thuận tiện cho việc sản xuất mặt bích thì người ta đặt ra nhiều tiêu chuẩn khác nhau cho sản phẩm. Có nhiều loại tiêu chuẩn mặt bích của nhiều quốc gia khác nhau, quy định các thông số về mặt kích thước khác nhau.

♦ Tiêu chuẩn Anh – Mặt bích BS.

♦ Tiêu chuẩn Mỹ – Tiêu chuẩn ANSI, ASTM.

♦ Tiêu chuẩn Nhật – Mặt bích JIS.

♦ Tiêu chuẩn Đức – Tiêu chuẩn DIN.

5 Ưu điểm của phụ kiện

Mặt bích rỗng mang lại những lợi ích to lớn gì trong việc lắp đặt và sử dụng đối với hệ thống đường ống.

♠ Thuận tiện trong việc lắp đặt, kiểm tra, sửa chữa.

♠ Đơn giản trong việc bảo trì, vận hành hệ thống.

♠ Hiệu quả trong việc kiểm tra cùng với điều chỉnh.

♠ Ứng dụng cho các hệ thống cấp thoát nước, công nghiệp, dầu khí, …