Chất bảo quản là gì? Chất bảo quản thực phẩm được phép sử dụng

Chất bảo quản là gì? Chắc hẳn các bạn đã từng nhìn và thường xuyên tiếp xúc với chất này khi chúng xuất hiện trong đồ ăn, nước uống, đồ đóng hộp,.. Nhưng bạn đã thực sự hiểu chất bảo quản là gì chưa? Hôm nay Vimi sẽ giúp bạn tổng hợp kiến thức qua bài viết dưới đây!

1. Chất bảo quản là gì?

Chất bảo quản là gì? Chất bảo quản là các chất phụ gia tổng hợp và tự nhiên thường được cho vào thực phẩm để giúp sản phẩm giữ được mùi vị và chất lượng trong một khoảng thời gian nhất định. Đây là một chất không thể thiếu đặc biệt là trong ngành công nghiệp thực phẩm. Chất bảo quản được cho vào hầu hết các loại thực phẩm được bày bán và đóng hộp trên thị trường và dễ dàng tìm thấy trên nhãn thành phần của các sản phẩm. Nếu không có chất bảo quản, sản phẩm sẽ hỏng rất nhanh chóng và không thể tiêu thụ được.

2. Chất bảo quản có mấy loại?

Ngày nay, người ta thường chia chất bảo quản ra làm 2 loại: Chất bảo quản nhân tạo và chất bảo quản tự nhiên.

2.1. Chất bảo quản tự nhiên

Chất bảo quản tự nhiên là những chất bảo quản cực kỳ an toàn và dễ dàng tìm kiếm trong cuộc sống hàng ngày. Đó là những chất như đường, muối, dầu ăn,.. giúp thực phẩm có hương vị thơm ngon hơn và bảo quản tự nhiên cho sản phẩm.

Những chất này có vai trò hút lượng nước thừa từ đồ ăn và ngăn vi sinh vật phát triển sinh sôi, ngăn thực phẩm bị oxi hoá và lâu hỏng hơn.

2.2. Chất bảo quản nhân tạo

Chất bảo quản nhân tạo là các hoá chất có các chức năng bảo quản tối ưu hơn các chất bảo quản tự nhiên. Các chất này bạn hoàn toàn có thể quan sát trên các nhãn đồ ăn, nước uống như: Sodium nitrat, Kali nitrat, BHA,..

3. Những chất bảo quản nào được phép sử dụng?

Trong các chất bảo quản nhân tạo, dù ít hay nhiều đều có sự độc hại nhất định. Những chất được phép cho vào thực phẩm sẽ là những chất có hàm lượng gây hại ít, trong mức cho phép và không ảnh hưởng nhiều đến sức khoẻ con người. Bạn có thể tham khảo những chất được cho phép sử dụng dưới đây để xem trên bao bì sản phẩm.

✔ Hương liệu tăng mùi hương cho thực phẩm.

✔ Chất điều chỉnh độ acid giúp điều chỉnh độ chua của sản phẩm.

✔ Chất điều vị giúp cải thiện hương vị cho thực phẩm.

✔ Chất chống đông để thực phẩm không bị đông, vón cục. 

✔ Chất tạo ngọt tổng hợp để tạo độ ngọt cho sản phẩm. 

✔ Chất chống oxy hoá cho sản phẩm.

✔ Enzyme giúp tăng sự chuyển hoá cho thực phẩm.

✔ Chất làm đặc giúp sản phẩm có độ đặc, sánh hơn.

✔ Chất làm rắn giúp sản phẩm giữ được hình dạng, không bị dập, nát.

✔ Chất tạo độ ẩm cho sản phẩm. 

Một số chất bảo quản thường dùng trong thực phẩm có nguy cơ gây hại như:

• BHA & BHT (Chất chống oxi hoá cho sản phẩm)

Mặc dù đây là những chất đã bị cấm ở nhiều nước vì gây hại cho con người nhưng nó vẫn được sử dụng khá rộng rãi để bảo quản sản phẩm. 

Nếu dùng thường xuyên có thể gây tăng động cho trẻ nhỏ, hình thành tế bào ung thư, có hại cho thần kinh, gan, gây dị ứng,..

• Sodium Benzoat

Đây là một chất tương đối an toàn, tuy nhiên, khi kết hợp với 1 số chất trong thực phẩm lại gây độc tính khôn lường đặc biệt là cho máu và hệ thần kinh. Các nhà nghiên cứu khoa học đã nói rằng chất độc này làm tăng nguy cơ nhiễm bệnh bạch cầu trong thời gian dài hoặc quá liều lượng được phép.

Ở một số người, chúng gây dị ứng, đau bụng, tiêu chảy, hen suyễn, tăng động,.. 

• Sodium Nitrit & Sodium Nitrat

Đây là hai chất được sử dụng khá thường xuyên trong các thực phẩm. Và dù chúng được sử dụng ở mức cho phép tuy nhiên nếu sử dụng liên tục sẽ làm tăng huyết áp, co mạch, hình thành chất gây ung thư.

• SO2 (Lưu huỳnh Dioxit)

Đây là chất chống nấm mốc, hạn chế tối đa việc xuất hiện các đốm đen, nâu trên sản phẩm khi để lâu. Tuy nhiên, nó làm giảm giá trị dinh dưỡng, vitamin B trong thực phẩm. Thậm chí gây ra một số phản ứng phụ như dị ứng, hen suyễn,..    

• Dioxin & 2,4D

2,4D là một chất độc có trong thành phần của thuốc diệt cỏ và cũng là thành phần tạo ra chất độc màu da cam. Song, khi đem pha loãng, chúng lại có khả năng giữ độ tươi lâu hơn cho hoa quả. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu vẫn khuyến cáo không nên sử dụng chất này hay Dioxin dù đã được pha loãng vẫn tiềm tàng nguy hiểm nhất định.

• CO (Carbon Monoxit)

Đây là chất được sử dụng khá phổ biến giúp giữ cho rau củ tươi ngon sau khi thu hoạch và đóng gói. Bản thân CO có vai trò ức chế các vi sinh vật phát triển, giúp sản phẩm lâu hỏng và tươi mới, tăng độ hấp dẫn.

Tuy nhiên nó vẫn tồn tại các phản ứng phụ như hoa mắt, chóng mặt, đau đầu,.. khi sử dụng nồng độ cao hay quá liều lượng cho phép. 

5. Cần lưu ý gì khi sử dụng chất bảo quản?

Mặc dù chất bảo quản là cực kỳ cần thiết, tuy nhiên để đảm bảo an toàn cho sức khoẻ, chúng ta cần lưu ý những điều sau:

Để hạn chế dùng các chất bảo quản, chúng ta nên tăng cường mua các đồ ăn tươi, nấu chín và ăn trong ngày, sử dụng những chất bảo quản tự nhiên từ gia vị trong đồ ăn là cách tốt nhất. 

Tuy một số chất bảo quản đã bị cấm sử dụng ở nhiều quốc gia nhưng nhiều sản phẩm vẫn xuất hiện những chất này vậy nên khi mua hãy xem thật kỹ nhãn thành phần. Nên chọn những sản phẩm có ít các thành phần bảo quản nhất có thể.

Ngoài ra, chúng ta có thể lựa chọn các sản phẩm có nguồn gốc thiên nhiên hoặc các nguồn uy tín để đảm bảo an toàn. 

Chúng ta nên hạn chế sử dụng đồ ăn đóng hộp hết mức có thể, tránh sử dụng các chất bảo quản dù ít gây hại trong thời gian dài. Vừa bảo vệ môi trường lại vừa bảo vệ sức khoẻ. 

Blog_Vimi hi vọng đã mang đến cho bạn một bài chia sẻ hữu ích về các chất bảo quản. Hi vọng bạn sẽ có những lựa chọn đúng đắn khi mua thực phẩm, chúc bạn luôn khoẻ mạnh và đầy năng lượng!