Cấu tạo van 1 chiều của từng chủng loại rất khác nhau, mặc dù có cùng nguyên lý là cho dòng lưu chất chảy theo 1 chiều cố định. Bạn sẽ không thể trả lời được câu hỏi chung về cấu tạo van một chiều, mà cần phải xác định loại van trước khi nói về cấu tạo của chúng
Nội dung chính
1. Cấu tạo van 1 chiều kiểu lá lật
Cấu tạo van 1 chiều kiểu lá lật có điểm đặc biệt đó là đĩa van giống hình dạng của một chiếc lá, được gắn cố định với thân van bằng bản lề, van đóng mở dựa vào trọng lượng của đĩa van. Khi van đóng và mở, đĩa van được lật lên và lật xuống để đóng lại nên được gọi là van 1 chiều là lật
2. Cấu tạo van 1 chiều dạng treo hay cửa lật
Cùng có cánh van dạng đĩa và liên kết với thân van bằng khớp bản lề cố định, nhưng với kiểu van lá lật thì cánh van nằm ở bên trong thân van, còn với cấu tạo van 1 cửa treo thì cánh van nằm ngoài thân van. Gọi là van 1 chiều cửa lật hay van 1 chiều cửa treo bởi cánh van được treo như 1 chiếc cửa lơ lửng
Nếu bạn biết đến dòng van gọn nhẹ, tiện lợi và giá rẻ nhất thì chính là dòng van một chiều dạng treo hay còn gọi là cửa lật. Theo cấu tạo van chúng ta thấy van chỉ kết nối bằng một cách duy nhất là kẹp mặt bích
3. Cấu tạo van 1 chiều kiểu cánh bướm
Với van một chiều cánh bướm, sản phẩm có cấu tạo cánh van giống như đôi cánh của một con bướm, khi van đóng mở cánh van sẽ gập vào và mở ra giống như khi con bướm tung cánh bay. Van có nhiều bộ phận khác nhau cấu tạo nên van 1 chiều, tuy nhiên đặc điểm nổi bật chính là cánh của van
Với cấu tạo van một chiều nay, chúng ta cũng thường thấy nhất là kiểu kết nối bằng kẹp mặt bích, tuy nhiên trong thực tế có thêm kiểu kết nối tai bích rất ít gặp. Van được làm chủ yếu bằng vật liệu inox và vật liệu gang
4. Cấu tạo van 1 chiều cối
Bạn đã biết “cái cối và hoạt động của nó”, hoạt động của cối sẽ bao gồm giã chày vào cối, cấu tạo van 1 chiều cối cũng tương và có nguyên lý hoạt động tương tự như vật nhưng đĩa van được gắn với lò xo để tự đóng vào khi áp lực dòng chảy thuận chiều có áp lực nhỏ hoặc khi dòng chảy ngược chiều
5. Cấu tạo van 1 chiều dạng lò xo
Trong các dòng van 1 chiều thì dạng lò xo là kiểu dạng phong phú với nhiều chủng loại khác nhau phân biệt chủ yếu theo hình dạng bên ngoài của van
5.1 Cấu tạo van 1 chiều lò xo chữ y
Cùng là cấu tạo van 1 chiều lò xo dạng chữ y, tuy nhiên với kết nối ren thường dùng cho các đường ống nhỏ có kích thước thường từ DN15 ~ DN50 và chủ yếu 2 loại vật liệu chính là inox và đồng.
Với vật liệu đồng thì van dùng chủ yếu trong các hệ thống nước, còn với vật liệu inox van được sử dụng phổ phổ biến không chỉ với nước mà còn với các hệ thống hơi nóng, hệ thống dẫn khí nén hoặc trong các hệ thống nước có thành phần hóa chất ăn mòn
Kiểu nối hàn của van dạng chữ y thường sử dụng thép hàn và dùng nhiều với các đường ống có kích thước lớn. Một số trường hợp dùng cả kết nối ren bằng gang và chủ yếu được chế tạo từ vật liệu gang cầu
Kiểu cấu tạo van một chiều lò xo dạng chữ y có ưu điểm là ít gây cản trở dòng và nhược điểm là tốn nhiều vật liệu hơn loại lò xo dạng thẳng
5.2 Cấu tạo van 1 chiều lò xo thẳng
Khác với kiểu chữ y, cấu tạo van một chiều lò xo dạng thẳng có lợi thế giảm nguyên liệu chế tạo nên van có cấu tạo kiểu này giá thành giảm đáng kể. Tuy nhiên, lò xo và đĩa van sẽ cản trở lưu tốc dòng chảy là nhược điểm chính của van, nên người sử dụng cần xem xét đặc thù dòng chảy của hệ thống
5.3 Cấu tạo van 1 chiều lò xo thủy lực
Cấu tạo van một chiều dùng cho thủy lực cũng có cấu tạo dạng lò xo, tuy nhiên lò xo của dòng van này thường có độ cứng và lớn hơn so và các van kể trên bởi dòng thủy lực có áp suất tương đối lớn. Van có cấu tạo thân van dày và làm bằng vật liệu chuyên dụng, thường kết nối bằng ren và chiều dài đoạn ren thường dài
5.4 Cấu tạo van 1 chiều lò xo dạng cầu
Khác biệt với cấu tạo van một chiều các loại ở trên, cấu tạo của van 1 chiều dạng cầu có phần ghế van và đĩa van giống với van cầu, tuy nhiên đĩa van được gắn lò xo để đảm bảo đóng kín khi không có dòng lưu chất hoặc dòng lưu chất chảy ngược
5.5 Cấu tạo van 1 chiều bi
Đây là kiểu cấu tạo van một chiều đơn giản bậc nhất, khi van được đóng kín bằng viên bi bên trong khi có dòng chảy ngược lại hoặc không có dòng chảy thuận. Bên cạnh ưu điểm đơn giản và hoạt động bằng trọng lượng bi bền bỉ thì van có ngược điểm là dòng chảy có thể đóng không kín nếu bi van quá nhẹ và áp suất dòng phải lớn nếu trọng lượng bi van nặng
6. Cấu tạo van góc 1 chiều
Van góc dạng một chiều có cấu tạo như van góc bình thường, điểm khác biệt là đĩa van và trục van kết nối với nhau bằng chốt hãm chứ không phải kết nối cố định bằng mối hàn như các van góc thông thường, giúp cho van đóng hoàn toàn khi không có dòng chảy thuận chiều hoặc khi có dòng chảy ngược chiều
7 Cấu tạo van cầu 1 chiều
Cùng có cấu tạo tương tự như kiểu van góc, cấu tạo van một chiều dạng cầu cũng có kết nối đĩa van và trục van bằng chốt. Trong một số trường hợp đĩa van sẽ được gắn thêm lò xo để đảm bảo cho việc đóng van