Tiêu chuẩn ống thép | Kích thước ống thép DN – Phi (Φ) – Inch
Tiêu chuẩn ống thép là gì, trên thế giới cũng như tại Việt Nam các đơn vị thiết kế, đơn vị thi công đang sử dụng các kích thước ống thép như thế nào.
Nội dung chính
1 Kích thước ống thép gồm những kích thước nào
Với ống thép hoặc một loại ống bất kỳ đều có nhiều kích thước khác nhau như: Kích thước danh nghĩa, đường kính ngoài, chiều dày ống, chiều dày lớp mạ, lớp sơn,… và có đơn vị đo phổ biến là inch hoặc mi li mét
1.1 Đường kính định danh là gì
Kích thước định danh hay còn gọi là đường kính danh nghĩa. Ký hiệu là DN (Diameter Norminal) dịch sang tiếng Việt là đường kính danh nghĩa, hoặc NPS (Nominal Pipe Size) tức kích thước danh nghĩa của ống, đây không phải là đường kính đo bằng kích thước thật.
Cách định danh này sẽ giúp người sử dụng dễ nhớ và thường được lựa chọn gần với đường kính trong của ống. Ví dụ: DN20, DN25, DN32…
1.2 Đường kính ngoài của ống thép
Tiêu chuẩn ống thép đường kính ngoài của ống thép là kích thước cố định thường gọi là phi và được ký hiệu là OD ( Outside Diameter) là kích thước lắp đặt
1.3 Chiều dày ống thép
Thường ký hiệu là T ( Thickness ) là độ dày thành ống thép, độ dày này thay đổi theo kích cỡ ống thép và độ dày ống tăng cùng với kích thước ống thép
Tiêu chuẩn ống thép qui định về độ dày là Sch5, Sch10, Sch30, Sch40, Sch80, Sch120. Chi tiết tại tiêu chuẩn SCH
Ví dụ với ống DN25 sẽ có các chiều dày tương ứng là ( Sch5 – 1,651mm; Sch10 – 2,108mm; Sch40 – 3,378mm; Sch80 – 4,547mm )
1.4 Đường kính trong của ống thép
Là đường kính lòng trong của ống thép, thường ký hiệu là ID ( Inside Diameter ) và là kích thước ống thép sử dụng trong thiết kế và tính toán lưu lượng
2 Bảng quy đổi kích thước ống thép
Ống thép (bao gồm ống thép mạ kẽm và ống thép inox) và phụ kiện ống thép – phụ kiện inox và phụ kiện gang, bơm, van công nghiệp, … tất cả đều được tiêu chuẩn hóa bởi hệ thống tiêu chuẩn ống thép của thế giới
2.1 Bảng kích thước ống thép với ống ⅛” ~ 3½” (từ DN6 ~ DN90)
Đây là những kích cỡ siêu nhỏ và kích thước ống thép ở dải kích thước bé, thường được sử dụng làm ống nhánh hoặc sử dụng trong dân dụng, các thiết bị lắp trên các đường ống này thường dùng kiểu kết nối ren, như van bi nối ren, van cổng lắp ren
| Inch | DN | ĐK ngoài
(mm) |
Độ dày thành ống (mm) | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| SCH
5 |
SCH
10 |
SCH
20 |
SCH
30 |
SCH
40 |
SCH 40
STD |
SCH
60 |
SCH
80 |
XS | SCH
100 |
SCH
120 |
SCH
140 |
SCH
160 |
XXS | |||
| ¼ | 8 | 13,72 mm | 1,25 mm | 1,65 mm | 1.65 mm | 1,854 mm | 2,235 mm | 2,235 mm | — | 3,02 mm | 3,02 mm | — | — | — | — | — |
| ⅜ | 10 | 17,15 mm | 1,25 mm | 1,65 mm | 1.65 mm | 1,854 mm | 2,311 mm | 2,311 mm | — | 3,20 mm | 3,20 mm | — | — | — | — | — |
| ½ | 15 | 21,34 mm | 1,65 mm | 2,11 mm | 2.11 mm | 2.41 mm | 2,769 mm | 2,769 mm | — | 3,73 mm | 3,73 mm | — | — | — | 4.78 mm | 7,47 mm |
| ¾ | 20 | 26,67 mm | 1,65 mm | 2,11 mm | 2.11 mm | 2.41 mm | 2,870 mm | 2,870 mm | — | 3,91 mm | 3,91 mm | — | — | — | 5.56 mm | 7,82 mm |
| 1 | 25 | 33,40 mm | 1,65 mm | 2,77 mm | 2.77 mm | 2.90mm | 3,378 mm | 3,378 mm | — | 4,55 mm | 4,55 mm | — | — | — | 6.35 mm | 9,10 mm |
| 1¼ | 32 | 42,16 mm | 1,65 mm | 2,77 mm | 2.77 mm | 2,97 mm | 3,556 mm | 3,556 mm | — | 4,85 mm | 4,85 mm | — | — | — | 6.35 mm | 9,70 mm |
| 1½ | 40 | 48,26 mm | 1,65 mm | 2,77 mm | 2.77 mm | 3,18 mm | 3,683 mm | 3,683 mm | — | 5,08 mm | 5,08 mm | — | — | — | 7.14 mm | 10,16 mm |
| 2 | 50 | 60,33 mm | 1,65 mm | 2,77 mm | 2.77 mm | 3,18 mm | 3,912 mm | 3,912 mm | — | 5,54 mm | 5,54 mm | — | 6,350 mm | — | 8.74 mm | 11,07 mm |
| 2½ | 65 | 73,03 mm | 2,11 mm | 3,05 mm | 3.05 mm | 4,78 mm | 5,156 mm | 5,156 mm | — | 7,01 mm | 7,01 mm | — | 7,620 mm | — | 9.53 mm | 14,02 mm |
| 3 | 80 | 88,90 mm | 2,11 mm | 3,05 mm | 3.05 mm | 4,78 mm | 5,486 mm | 5,486 mm | — | 7,62 mm | 7,62 mm | — | 8,890 mm | — | 11.13 mm | 15,24 mm |
| 3½ | 90 | 101,60 mm | 2,11 mm | 3,05 mm | 3.05 mm | 4,78 mm | 5,740 mm | 5,740 mm | — | 8,08 mm | 8,08 mm | — | — | — | — | 16,15 mm |
2.2 Bảng kích thước ống thép với ống từ 4″ ~ 24″ (từ DN100 ~ DN600)
Đây là những kích thước ống thép chủ yếu được sử dụng trong công nghiệp, kích thước ống thép thuộc cỡ lớn nên các thiết bị (như van bướm, van cổng mặt bích,…) lắp đặt trên các đường ống này thường sử dụng mặt bích
| Inch | DN mm |
ĐK ngoài
(mm) |
Độ dày thành ống (mm) | |||||||||||||
| SCH
5 |
SCH
10 |
SCH
20 |
SCH
30 |
SCH
40 |
SCH 40
STD |
SCH
60 |
SCH
80 |
XS | SCH
100 |
SCH
120 |
SCH
140 |
SCH
160 |
XXS | |||
| 4 | 100 | 114,30 mm | 2,11 mm | 3,05 mm | — | 4.78 mm | 6,02 mm | 6,02 mm | — | 8,56 mm | 8,56 mm | — | 11,13 mm | — | 13,49 mm | 17.12 mm |
| 5 | 125 | 141,30 mm | 2,77 mm | 3,40 mm | — | — | 6,55 mm | 6,55 mm | — | 9,53 mm | 9,53 mm | — | 12,70 mm | — | 15,88 mm | 19.05 mm |
| 6 | 150 | 168,28 mm | 2,77 mm | 3,40 mm | — | — | 7,11 mm | 7,11 mm | — | 10,97 mm | 10,97 mm | — | 14,27 mm | — | 18,26 mm | 21.95 mm |
| 8 | 200 | 219,08 mm | 2,77 mm | 3,76 mm | 6,35 mm | 7.04 mm | 8,18 mm | 8,18 mm | 10,31 mm | 12,70 mm | 12,70 mm | 15,06 mm | 18,26 mm | 20,62 mm | 23,01 mm | 22.23 mm |
| 10 | 250 | 273.05 mm | 3,40 mm | 4.19 mm | 6.35 mm | 7.80 mm | 9.27 mm | 9.27 mm | 12.70 mm | 15.09 mm | 12.70 mm | 18.26 mm | 21.44 mm | 25.40 mm | 28.58 mm | 25.40 mm |
| 12 | 300 | 323.85 mm | 3,96 mm | 4.57 mm | 6,35 mm | 8.38 mm | 10.31 mm | 9.53 mm | 14.27 mm | 17.48 mm | 12,70 mm | 21.44 mm | 25.40 mm | 28.58 mm | 33.32 mm | 25.40 mm |
| 14 | 350 | 355.6 mm | — | 6.35 mm | 7.92 mm | 9.53 mm | 11.13 mm | 9.53 mm | 15.09 mm | 19.05 mm | 12.70 mm | 23.83 mm | 27.79 mm | 31.75 mm | 35.71 mm | 25.40 mm |
| 16 | 400 | 406.4 mm | — | 6.35 mm | 7.92 mm | 9.53 mm | 12.70 mm | 9.53 mm | 16.66 mm | 21.44 mm | 12.70 mm | 26.19 mm | 30.96 mm | 36.53 mm | 40.49 mm | 25.40 mm |
| 18 | 450 | 457.2 mm | — | 6.35 mm | 7.92 mm | 11.13 mm | 14.29 mm | 9.53 mm | 19.09 mm | 23.83 mm | 12.70 mm | 29.36 mm | 34.93 mm | 39.67 mm | 45.24 mm | 25.40 mm |
| 20 | 500 | 508 mm | — | 6.35 mm | 9.53 mm | 12.70 mm | 15.08 mm | 9.53 mm | 20.62 mm | 26.19 mm | 12.70 mm | 32.54 mm | 38.10 mm | 44.45 mm | 50.01 mm | 25.40 mm |
| 22 | 550 | 558.8 mm | — | 6.35 mm | 9.53 mm | 12.70 mm | — | 9.53 mm | 22.23 mm | 28.58 mm | 12.70 mm | 34.93 mm | 41.28 mm | 47.63 mm | 53.98 mm | 25.40 mm |
| 24 | 600 | 609.6 mm | — | 6.35 mm | 9.53 mm | 14.27 mm | 17.48 mm | 9.53 mm | 24.61 mm | 30.96 mm | 12.70 mm | 38.89 mm | 46.02 mm | 53.37 mm | 59.54 mm | 25.40 mm |
2.3 Bảng kích thước ống thép với ống từ 26″ ~ 72″ (từ DN650 – DN1800)
Với kích thước ống từ DN650 trở lên thuộc phân khúc ống cỡ lớn và siêu lớn, việc lắp đặt thường được dùng nhiều trong những trường hợp được chôn dưới lòng đất để giảm bị mất không gian cho ống, các thiết bị đặc biệt lắp đặt trên ống hầu như sử dụng kết nối mặt bích
| Inch | DN mm |
ĐK ngoài
(mm) |
Độ dày thành ống (mm) | |||||||||||||
| SCH
5 |
SCH
10 |
SCH
20 |
SCH
30 |
SCH
40 |
SCH 40
STD |
SCH
60 |
SCH
80 |
XS | SCH
100 |
SCH
120 |
SCH
140 |
SCH
160 |
XXS | |||
| 26 | 650 | 660.4 mm | — | 7.93 mm | 12.7 mm | — | — | 9.53 mm | — | — | 12.70 mm | — | — | — | — | 25.40 mm |
| 28 | 700 | 711.2 mm | — | 7.93 mm | 12.7 mm | 15.88 mm | — | 9.53 mm | — | — | 12.70 mm | — | — | — | — | 25.40 mm |
| 30 | 750 | 762 mm | — | 7.93 mm | 12.7 mm | 15.88 mm | — | 9.53 mm | — | — | 12.70 mm | — | — | — | — | 25.40 mm |
| 32 | 800 | 812.8 mm | — | 7.93 mm | 12.7 mm | 15.88 mm | 17.48 mm | 9.53 mm | — | — | 12.70 mm | — | — | — | — | 25.40 mm |
| 34 | 850 | 863.6 mm | — | 7.93 mm | 12.7 mm | 15.88 mm | 17.48 mm | 9.53 mm | — | — | 12.70 mm | — | — | — | — | 25.40 mm |
| 36 | 900 | 914.4 mm | — | 7.93 mm | 12.7 mm | 15.88 mm | — | 9.53 mm | — | — | 12.70 mm | — | — | — | — | 25.40 mm |
| 40 | 1000 | 1016 mm | — | — | — | — | — | 9.53 mm | — | — | 12.70 mm | — | — | — | — | 25.40 mm |
| 42 | 1050 | 1066.8 mm | — | — | — | — | — | 9.53 mm | — | — | 12.70 mm | — | — | — | — | 25.40 mm |
| 44 | 1100 | 1117.6 mm | — | — | — | — | — | 9.53 mm | — | — | 12.70 mm | — | — | — | — | 25.40 mm |
| 46 | 1150 | 1168.4 mm | — | — | — | — | — | 9.53 mm | — | — | 12.70 mm | — | — | — | — | 25.40 mm |
| 48 | 1200 | 1219.2 mm | — | — | — | — | — | 9.53 mm | — | — | 12.70 mm | — | — | — | — | 25.40 mm |
| 52 | 1300 | 1320.8 mm | — | — | — | — | — | 9.53 mm | — | — | 12.70 mm | — | — | — | — | 25.40 mm |
| 56 | 1400 | 1422.4 mm | — | — | — | — | — | 9.53 mm | — | — | 12.70 mm | — | — | — | — | 25.40 mm |
| 60 | 1500 | 1524 mm | — | — | — | — | — | 9.53 mm | — | — | 12.70 mm | — | — | — | — | 25.40 mm |
| 64 | 1600 | 1625.6 mm | — | — | — | — | — | 9.53 mm | — | — | 12.70 mm | — | — | — | — | 25.40 mm |
| 68 | 1700 | 1727.2 mm | — | — | — | — | — | 9.53 mm | — | — | 12.70 mm | — | — | — | — | 25.40 mm |
| 72 | 1800 | 1828.8 mm | — | — | — | — | — | 9.53 mm | — | — | 12.70 mm | — | — | — | — | 25.40 mm |
Note: Bảng quy đổi kích thước được tổng hợp từ những tài liệu tham khảo theo tiêu chuẩn quốc tế – các tài liệu sử dụng trong các nhà máy công nghiệp cũng như các công ty công nghiệp đa quốc gia đang sử dụng
3 Tiêu chuẩn ống thép là gì
Không chỉ riêng tiêu chuẩn ống thép, các loại ống khác cũng có tiêu chuẩn. Ví dụ: Tiêu chuẩn về kích thước ống nhựa pvc
Việc sử dụng kích thước ống thép theo tiêu chuẩn, giúp các đơn vị khác nhau trên toàn thế giới cùng đưa ra được kích thước giống nhau từ đó giúp việc kết nối giữa các ống hoặc với thiết bị khác trở nên đơn giản.
3.1 Các tiêu chuẩn công nghiệp khác nhau trên thế giới
Mỗi khu vực trên thế giới, đặc biệt là các nền công nghiệp phát triển khác nhau, họ áp dụng các tiêu chuẩn chung đã được thống nhất. Ví dụ như Châu Âu thường áp dụng tiêu ASMT, ANSI, BS hoặc DIN, khu vực châu Á thường là JIS hoặc KS
| Tên tiêu chuẩn công nghiệp | Tên tiếng Anh đầy đủ – Tên tiếng Việt đầy đủ |
| ✅ Tiêu chuẩn ISO | International Standards Organization – Tổ chức tiêu chuẩn quốc tế |
| ✅Tiêu chuẩn EN | European National Standards – Tiêu chuẩn quốc gia châu Âu |
| ✅Tiêu chuẩn ANSI | American National Standard Institute – Viện tiêu chuẩn quốc gia Hoa Kỳ |
| ✅Tiêu chuẩn ASTM | American Society for Testing and Materials – Hiệp hội Hoa Kỳ về kiểm định và Vật liệu |
| ✅Tiêu chuẩn ASME | American Society Mechanical Engineers – Hiệp hội Kỹ sư cơ khí Hoa Kỳ |
| ✅Tiêu chuẩn BSI | British Standards Institute – Viện Tiêu chuẩn Anh, |
| ✅Tiêu chuẩn DIN | Deutsches Institut für Normung nghĩa là Viện tiêu chuẩn hóa Đức |
| ✅Tiêu chuẩn JIS | Japan Industrial Standards – Tiêu chuẩn Công nghiệp Nhật Bản |
| ✅Tiêu chuẩn KS | Korean Standards – Tiêu chuẩn Hàn Quốc |
3.2 Các tiêu chuẩn ống thép khác nhau
Các tiêu chuẩn ống thép khác nhau, quy định kích thước ống thép theo các cách khác nhau và có thể dùng các đơn vị đo độ dài khác nhau (milimet, hoặc inch ). Chính vì vậy mà chúng ta cần quy đổi kích thước ống thép theo đơn vị đo lường. Ví dụ: Ống có đường kính 1inch ~ Ống có đường kính 25mm
Một số tiêu chuẩn phổ biến nhất được sử dụng ở Việt Nam bao gồm:
Tiêu chuẩn ống thép ASTM
- ASTM A53: Phổ biến nhất cho ống thép đen
- ASTM A106: Tiêu chuẩn cho ống thép liền mạch
- ASTM A500: Tiêu chuẩn cho ống thép mạ kẽm
Tiêu chuẩn ống thép JIS
- JIS G3456: Tương đương với ASTM A53.
- JIS G3441: Tương đương với ASTM A500.
Tiêu chuẩn ống thép BS
- BS 1387: Tương đương với ASTM A53.
- BS 3189: Tương đương với ASTM A500.
Tiêu chuẩn ống thép DIN
- DIN 2414: Tương đương với ASTM A53.
- DIN 3633: Tương đương với ASTM A500.
Tiêu chuẩn ống thép TCVN
- TCVN 3783-83: Tương đương với ASTM A53.
- TCVN 3784-83: Tương đương với ASTM A500.
4 Lý do phải quy đổi các kích thước ống thép
Để tránh những nhầm lẫn do không hiểu rõ về kích thước ống thép, giảm thiểu thiệt hại không đáng có chúng ta cần phải hiểu để, biết và quy đổi kích thước ống thép khi cần thiết, để thống nhất cùng giá trị trao đổi.
