Hóa chất vệ sinh công nghiệp – 5 phân loại

Bạn đang băn khoăn không biết dùng loại hóa chất vệ sinh công nghiệp nào để vệ sinh các van, đường ống hay thiết bị công nghiệp mà không làm hỏng bề mặt? Bài viết này sẽ chia sẻ 5 phân loại và hướng dẫn bạn cách lựa chọn hóa chất phù hợp cho 4 vật liệu phổ biến cùng các tiêu chuẩn khi sử dụng hóa chất này

1. Hoá chất vệ sinh công nghiệp là gì

Hoá chất vệ sinh công nghiệp hay hóa chất tẩy rửa công nghiệp là những dung dịch hoá học chuyên dụng được pha chế để làm sạch, khử trùng và bảo dưỡng bề mặt, thiết bị, máy móc trong môi trường công nghiệp, nhà xưởng, khách sạn, bệnh viện hay cơ sở dịch vụ

Khác với các loại tẩy rửa gia dụng, hóa chất vệ sinh công nghiệp thường có nồng độ mạnh hơn, tính năng chuyên biệt và được kiểm soát nghiêm ngặt về an toàn, nhằm đáp ứng các tiêu chuẩn vệ sinh và bảo dưỡng trong môi trường làm việc lớn.

2. Phân loại hoá chất vệ sinh công nghiệp

Tùy vào mục đích sử dụng và từng loại, hóa chất tẩy rửa công nghiệp được chia thành nhiều nhóm chính. Một số nhóm hóa chất tẩy rửa công nghiệp kể đến là:

2.1 Chất tẩy dầu mỡ gốc kiềm 

Hóa chất tẩy rửa công nghiệp dùng để tẩy dầu mỡ gốc kiếm là nhóm chất tẩy mạnh có độ pH > 12, có khả năng phân hủy và loại bỏ dầu mỡ, vết bẩn hữu cơ cứng đầu trên kim loại, sàn công nghiệp hay thiết bị máy móc.

Hóa chất vệ sinh công nghiệp này thường được sử dụng trong môi trường cơ khí, nhà máy thực phẩm, xưởng sơn, nơi xuất hiện các mảng bám dầu khoáng hoặc hữu cơ dày

2.2 Chất tẩy canxi, rỉ sét gốc axit 

Nhóm chất tẩy canxi, rỉ sét góc axit có độ pH < 4 chuyên xử lý các cặn khoáng, gỉ sét và mảng bám do nước cứng để lại trên bề mặt kim loại, bê tông hoặc thiết bị công nghiệp.

Hóa chất vệ sinh công nghiệp này được ứng dụng phổ biến trong hệ thống hơi nước, ống dẫn nước, van công nghiệp và bề mặt bê tông cốt thép, nơi mà các loại chất tẩy trung tính hoặc kiềm không hiệu quả.

2.3 Chất tẩy rửa công nghiệp trung tính

Nhóm chất vệ sinh công nghiệp an toàn cho nhiều bề mặt không gây ăn mòn hay hư hại vật liệu. Hóa chất tẩy rửa công nghiệp này có độ pH thường là 7 thường được sử dụng trong các khu vực yêu cầu tiêu chuẩn vệ sinh cao như phòng sạch, phòng thí nghiệm, hay các khu vực với vật liệu nhạy cảm như cao su, Viton, EPDM

2.4 Dung dịch bóc lớp phủ sàn

Dung dịch bóc lớp phủ sàn (thường gọi là hóa chất bóc sáp sàn) là loại hóa chất vệ sinh công nghiệp chuyên dùng để loại bỏ các lớp phủ bảo vệ trên bề mặt sàn, chứ không phải để lau chùi thông thường

2.5 Xịt tẩy vết bẩn quần áo

Nhóm hóa chất tẩy rửa công nghiệp này dùng để tiền xử lý các loại vải công nghiệp, khăn, áo bảo hộ hoặc vật liệu dệt trước khi giặt chính. Chúng giúp loại bỏ bụi bẩn, dầu mỡ, mùi hôi và các tạp chất, đồng thời bảo vệ sợi vải, tăng hiệu quả giặt và kéo dài tuổi thọ vật liệu

3. Tiêu chuẩn khi sử dụng hóa chất vệ sinh công nghiệp

Khi sử dụng hóa chất tẩy rửa công nghiệp trong nhà máy, đặc biệt là khu vực có thiết bị, đường ống, van việc tuân thủ tiêu chuẩn an toàn là bắt buộc để tránh ăn mòn thiết bị và rủi ro cho người vận hành. Tổng hợp 2 tiêu chuẩn chính người dùng cần biết là:

• MSDS : Bảng dữ liệu an toàn giúp nhận biết mức độ ăn mòn, nguy cơ phản ứng, cách pha và bảo hộ bắt buộc
• HACCP: Quy định hóa chất nào được phép dùng trong khu vực thực phẩm và yêu cầu ghi chép trong quá trình vệ sinh
• ASTM A380: Quy định các khuyến nghị và biện pháp phòng ngừa cho các thiết bị và hệ thống bằng thép không gỉ

4. Kiểm tra vật liệu trước khi dùng hóa chất tẩy rửa công nghiệp

Trước khi tiến hành vệ sinh hay tẩy rửa hệ thống van, ống hoặc bề mặt công nghiệp, bước quan trọng nhất là xác định chính xác vật liệu của thiết bị. Dưới đây là các lưu ý về chọn hóa chất vệ sinh công nghiệp phù hợp với từng loại vật liệu:

• Van inox làm từ inox 304, 306: Người dùng có thể sử dụng hóa chất vệ sinh công nghiệp gốc kiềm hoặc axit nhẹ
• Van thép, thep mạ kẽm, gang: Không nên dùng axit mạnh mà phù hợp vơi các chất tẩy nhẹ hoặc kiềm trung tính
• Với hệ thống đường ống sử dụng van nhựa: Chỉ nên sử dụng nhóm chất vệ sinh trung tính hoặc kiềm nhẹ
• Bề mặt đồng, hợp kim như van 1 chiều đồng: Không dùng axit vì sẽ ăn mòn nhanh và làm hỏng van, lựa chọn phù hợp là kiềm nhẹ hoặc dung dịch trung tính

Mẹo cho người dùng khi không chắc chắn về vật liệu, hãy kiểm tra với nhà sản xuất hoặc dùng thử trên một diện tích nhỏ trước khi tiến hành vệ sinh toàn bộ hệ thống

5. Quy trình vệ sinh thiết bị bằng hóa chất tẩy rửa công nghiệp

Vệ sinh thiết bị công nghiệp đúng quy trình không chỉ giúp đảm bảo hiệu quả làm sạch, mà còn kéo dài tuổi thọ thiết bị và bảo vệ an toàn cho người vận hành. Việc sử dụng hóa chất vệ sinh công nghiệp phải tuân theo các bước như sau:

• Bước 1 – Xác định vật liệu thiết bị: Kiểm tra bề mặt của thiết bị để chọn hóa chất tẩy rửa phù hợp
• Bước 2 – Chọn hóa chất tẩy rửa công nghiệp phù hợp: Lựa chọn loại hóa chất tẩy rửa phù hợp với thiết bị
• Bước 3 – Chuẩn bị pha dung dịch hóa chất vệ sinh công nghiệp: Chuẩn bị theo hướng dẫn của hóa chất tẩy rửa đảm bảo nồng độ
• Bước 4 – Thực hiện vệ sinh: Lau rửa thiết bị bằng dung dịch hóa chất tẩy rửa công nghiệp
• Bước 5 – Xả rửa và kiểm tra: Rửa sạch hóa chất vệ sinh công nghiệp còn dư và kiểm tra bề mặt thiết bị

6. Có nên pha hóa chất vệ sinh công nghiệp đặc hơn không

Khi vệ sinh máy móc hoặc thiết bị, nhiều người nghĩ rằng pha hóa chất tẩy rửa công nghiệp đậm đặc hơn sẽ sạch nhanh hơn. Tuy nhiên, theo khuyến cáo kỹ thuật, điều này hoàn toàn không nên vì:

• Dễ gây ăn mòn thiết bị (inox, thép, nhựa, gioăng)
• Hiệu quả không tăng, thậm chí giảm vì hóa chất mất điểm tối ưu hoạt động
• Nguy hiểm cho sức khỏe như hơi độc mạnh, kích ứng da hoặc mắt
• Tốn kém và lãng phí mà không làm sạch thêm

7. Có nên trộn hai loại hóa chất tẩy rửa công nghiệp không

Trong quá trình vệ sinh máy móc và thiết bị, người dùng nghĩ rằng trộn hai loại hóa chất vệ sinh công nghiệp với nhau sẽ tăng hiệu quả làm sạch. Nhưng thực tế, điều này không nên làm nếu không có hướng dẫn ký thuật cụ thể vì:

• Dễ tạo phản ứng hóa học sinh khí độc
• Ăn mòn mạnh thiết bị như van đồng ,inox và gioăng cao su
• Gây cháy nổ nếu hóa chất chứa dung môi dễ bay hơi
• Nguy hiểm cho người dùng như bỏng da, kích ứng hô hấp