Chất giặt rửa tổng hợp – 15+ thông tin hữu ích

Chất giặt rửa tổng hợp là sản phẩm làm sạch hiện đại, từ bột giặt, nước rửa chén đến dung dịch tẩy rửa công nghiệp Bài viết dưới đây tổng hợp hơn 15 thông tin hữu ích, giúp bạn hiểu rõ về hóa chất giặt rửa tổng hợp và lựa chọn giải pháp giặt rửa phù hợp nhất cho từng hệ thống

Bạn đọc lưu ý: Đây chỉ là chia sẻ về chất giặt rửa tổng hợp để người dùng lưu ý khi sử dụng giúp bảo vệ các hệ thống, công ty chúng tôi không kinh doanh hay cung cấp bất cứ loại chất giặt rửa nào

1. Chất giặt rửa tổng hợp là gì

Hóa chất giặt rửa tổng hợp là nhóm hóa chất được tạo ra thông qua quá trình tổng hợp hữu cơ, trong đó thành phần chính là chất hoạt động bề mặt. Các phân tử này có cấu tạo gồm một đầu kỵ nước và một đầu ưa nước

Nhờ cấu trúc đặc biệt đó, chất giặt rửa tổng hợp có khả năng giảm sức căng bề mặt, làm vết bẩn tách nhỏ, không còn bám dính lên vật liệu và được cuốn trôi dễ dàng theo nước

2. Lịch sử phát triển của chất giặt rửa tồng hợp

Trước đây, con người chỉ dùng xà phòng từ chất béo tự nhiên và kiềm. Nhưng trong thời kỳ công nghiệp hóa, đặc biệt là hai cuộc thế chiến, xà phòng bộc lộ nhiều hạn chế. Điều này đã thúc đẩy ra đời chất giặt rửa tổng hợp, mở đầu cho cuộc cách mạng tẩy rửa hiện đại. Dưới đây là các giai đoạn phát triển quan trọng của chất giặt rửa tổng hợp:

• Giai đoạn 1910 ~ 1930: Sự xuất hiện của các chất giặt rửa tổng hợp đầu tiên từ alkyl naphthalene sulfonates tại Đức
• Thập niên 1949: Bước ngoặt lớn của Alkyl sulfate (AS) và alkylbenzene sulfonate (ABS) được thương mại hóa rộng rãi
• Thập niên 1960: Sự ra đời của Linear Alkylbenzene Sulfonate (LAS) chất an toàn với môi trường thay vì ABS khó phân hủy
• Từ 1980 ~ Nay: Đa dạng hóa và tối ưu với sự xuất hiện của nhiều công thức tẩy rửa hiện đại như enzyme, polymer chống tái bám bẩn…

3. Vì sao chất giặt rửa tổng hợp cuốn trôi được dầu mỡ

So với bình thường, nước không thể hòa tan dầu mỡ, nhưng khi sử dụng chất giặt rửa tạo ra các micelle và giảm sức căng bề mặt, nên dầu mỡ được bao bọc, tách ra khỏi bề mặt và phân tán vào nước để bị cuốn trôi, cụ thể là

• Đầu kỵ nước cắm vào các hạt dầu mỡ, bám chặt vào vết bẩn.
• Đầu ưa nước hướng ra ngoài tiếp xúc với nước.
• Quá trình giặt chà làm vết bẩn bị tách nhỏ thành các hạt li ti.
• Các hạt dầu mỡ li ti được bao bọc bởi các phân tử chất giặt rửa tổng hợp, tạo thành “micelle”.
• Lúc này, dầu mỡ không bám lại bề mặt vật (vải, kim loại…) nữa mà được phân tán trong nước và bị cuốn trôi dễ dàng

4. Phân loại chất giặt rửa tổng hợp phổ biến

Chất giặt rửa tổng hợp được sử dụng rộng rãi trong công nghiệp và dân dụng nhờ khả năng làm sạch mạnh, tạo bọt tốt và phù hợp với nhiều bề mặt khác nhau. Tuy nhiên, mỗi loại lại có công thức và đặc tính riêng, dẫn đến phạm vi ứng dụng khác nhau. Vì vậy, việc phân loại chất giặt rửa tổng hợp là bước quan trọng để lựa chọn đúng hóa chất cho từng nhu cầu vệ sinh

• Nước giặt, bột giặt: Chứa hàm lượng cao chất hoạt động bề mặt, enzyme và chất tăng cường tẩy rửa
• Nước rửa chén: Công thức có tính tẩy dầu mỡ cao, tạo nhiều bọt, thân thiện với da tay hơn so với hóa chất công nghiệp mạnh.
• Nước lau sàn: Chứa chất hoạt động bề mặt nhẹ kết hợp với hương liệu và chất khử khuẩn.

5. Chất giặt rửa tổng hợp có ưu điểm gì

So với xà phòng truyền thống, chất giặt rửa tổng hợp mang lại nhiều lợi thế vượt trội, từ khả năng làm sạch hiệu quả đến tính linh hoạt trong ứng dụng công nghiệp và gia dụng. Việc hiểu rõ chất giặt rửa tổng hợp có ưu điểm nào giúp người dùng và doanh nghiệp lựa chọn sản phẩm phù hợp, đồng thời tối ưu hóa hiệu quả giặt rửa

5.1 Hiệu suất tẩy rửa cao

Chất giặt rửa tổng hợp có ưu điểm tẩy rửa tốt hơn do thường chứa các hoạt động bề mặt với đầu ưa nước và đuôi kỵ nước giúp chúng dễ dàng nhũ hóa và đàn hồi dầu mỡ, bụi bẩn

Nhiều báo cáo thực nghiệm cho thấy, đối với vết dầu bám trên inox hoặc sứ, hỗn hợp surfactant tổng hợp có hiệu quả tẩy rửa tốt hơn so với xà phòng hoặc các chất tẩy rửa cổ điển

5.2 Không bị ảnh hưởng bởi nước cứng

Với xà phòng truyền thống, trong nước cứng (nhiều ion Ca²⁺ / Mg²⁺) thường tạo ra các muối không tan dẫn đến kết tủa (scum), giảm hiệu quả tẩy sạch và để lại cặn. Trong khi đó, chất giặt rửa tổng hợp có ưu điểm không ảnh hưởng bởi nước cừng vì thường có muối natri (với ion hoạt động có khả năng tan tốt), nên không tạo kết tủa khi gặp Ca²⁺ / Mg²⁺ mà vẫn giữ được khả năng hòa tan, tạo bọt và tẩy rửa hiệu quả

5.3 Đa dạng ứng dụng

Chất giặt rửa tổng hợp có ưu điểm ứng dụng đa dạng vì không chỉ dùng cho giặt quần áo mà còn phù hợp cho tẩy rửa thiết bị van công nghiệp, bề mặt kim loại, sàn nhà, dầu mỡ máy móc, vệ sinh bếp, rửa chén, đồ nhựa, inox, gốm sứ…

5.4 Dễ pha chế

Hầu hết các chất giặt rửa tổng hợp có dạng dễ hòa tan do surfactant tan tốt trong nước nên khi pha dung dịch, người dùng dễ dàng điều chỉnh nồng độ theo mức độ bẩn thực tế.

Khác với các hóa chất chuyên biệt (ví dụ axit mạnh, kiềm mạnh), việc sử dụng chất giặt rửa tổng hợp dễ kiểm soát, ít đòi hỏi điều kiện bảo hộ nghiêm ngặt phù hợp cả với giặt/bồn rửa công nghiệp lẫn công việc vệ sinh thông thường

5.5 Tối ưu chi phí

Nhờ hiệu quả tẩy rửa cao và khả năng dùng ở nồng độ thấp, lượng chất giặt rửa tổng hợp tiêu thụ mỗi lần thấp hơn so với xà phòng hoặc hóa chất cô đặc từ đó tiết kiệm hóa chất trong dài hạn

Đối với doanh nghiệp hoặc nhà máy, điều này đồng nghĩa với giảm chi phí cho công đoạn vệ sinh, bảo trì mà vẫn đảm bảo độ sạch và an toàn

5.6 Ít gây ăn mòn vật liệu

Vì chất giặt rửa tổng hợp thường có pH trung tính hoặc chỉ hơi kiềm nhẹ, không như các hóa chất axit mạnh hay kiềm mạnh chuyên tẩy rửa nên ít làm hỏng bề mặt kim loại, inox, gỗ, nhựa. Đây là một lợi thế lớn so với việc dùng hóa chất gốc mạnh

Điều này rất thích hợp khi cần vệ sinh thường xuyên như nhà máy thực phẩm, thiết bị inox, đồ nhựa – vừa sạch vừa bảo vệ độ bền vật liệu

6. Vì sao hệ thống van nên sử dụng chất giặt rửa tổng hợp

Hệ thống van nên sử dụng chất giặt rửa vì nhóm hóa chất này có khả năng tẩy sạch dầu mỡ, cặn bẩn bám lâu ngày mà không gây ăn mòn bề mặt van. Chúng hoạt động ổn định ngay cả trong nước cứng, dùng được cho nhiều vật liệu như inox, gang, thép, nhựa và không làm ảnh hưởng tới gioăng làm kín.

Nhờ dễ pha, dễ dùng và hiệu quả cao ở nồng độ thấp, hóa chất giặt rửa giúp vệ sinh van nhanh hơn, an toàn hơn và giảm đáng kể chi phí bảo trì hệ thống

7. Vật liệu van trên đường ống phù hợp với chất giặt rửa

Việc lựa chọn đúng vật liệu van trên đường ống không chỉ giúp hệ thống vận hành ổn định mà còn giảm chi phí bảo trì, tránh rò rỉ và kéo dài tuổi thọ thiết bị. Dưới đây là một số vật liệu mà người dùng nên biết khi sử dụng chất giặt rửa tổng hợp:

• Van inox:
  • Tương thích tốt, không bị xỉn màu, không ăn mòn bề mặt.
  • Các dòng van như van bi inox, van bướm inox… được dùng nhiều trong hệ thống có chất tẩy rửa và chất giặt rửa
• Van nhựa:
  • Ổn định với dung dịch kiềm nhẹ, chất hoạt động bề mặt, hầu hết chất tẩy rửa công nghiệp
  • Các loại van như van bi nhựa uPVC, van bướm nhựa PVC thường được lựa chọn cho hệ thống bơm – tuần hoàn chất giặt rửa tổng hợp

Đặc biệt, nhóm van hóa chất – được thiết kế để chịu kiềm, axit nhẹ và nhiều hợp chất hoạt tính bề mặt, là lựa chọn đáng tham khảo cho người dùng đang tìm giải pháp van có khả năng chống hóa chất tốt và bền bỉ theo thời gian.

8. Các sai lầm thường gặp khi sử dụng chất giặt rửa 

Mặc dù chất giặt rửa tổng hợp có ưu điểm như dễ hòa tan, hiệu suất tẩy rửa cao và phù hợp nhiều vật liệu, nhưng nếu sử dụng sai cách, hiệu quả làm sạch sẽ giảm đáng kể và thậm chí gây hại cho thiết bị. Dưới đây là những sai lầm phổ biến mà người dùng gặp phải đặc biệt trong hệ thống công nghiệp và đường ống:

8.1 Pha dung dịch quá đậm đặc

Dù chất giặt rửa tổng hợp có ưu điểm là hoạt động tốt ở nồng độ thấp, nhiều người vẫn pha quá đặc khiến chi phí tăng mà hiệu suất không cải thiện. Việc dư lượng surfactant dễ làm mờ bề mặt inox hoặc gây trơn nhờn

8.2 Pha quá loãng làm giảm hiệu suất

Chất giặt rửa tổng hợp hoạt động hiệu quả nhất ở tỉ lệ pha chuẩn; pha loãng quá mức khiến khả năng nhũ hóa dầu mỡ suy giảm. Với các loại chứa enzyme, pha quá loãng làm enzyme mất hoàn toàn hoạt tính

8.3 Dùng sai loại cho sai vật liệu

Không phải vật liệu nào cũng tương thích, dù chất giặt rửa tổng hợp có ưu điểm là ít ăn mòn. Với thiết bị có vật liệu là thép carbon, gang dễ bị oxy hóa nếu tiếp xúc lâu

8.4 Không xả rửa kỹ sau khi vệ sinh

Việc không tráng kỹ khiến tồn dư surfactant tạo màng mờ trên kim loại sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe người dùng. Trong đường ống, chất giặt rửa tổng hợp dư có thể gây bọt khí khi vật hành

8.5 Lạm dụng chất giặt rửa tổng hợp tạo bọt

Khi sử dụng hóa chất bọt quá nhiều làm tốn nước khi xả và tốn thời gian vệ sinh. Trong hệ thống công nghiệp, bọt dư gây cavitation ở bơm (hay còn gọi là xâm thực), giảm tuổi thọ thiết bị.

9. Xu hướng chất giặt rửa tổng hợp xanh

Khi vấn đề ô nhiễm nguồn nước, sức khỏe da liễu và rác thải nhựa trở thành mối quan tâm toàn cầu, ngành hàng chăm sóc gia đình đã chứng kiến sự dịch chuyển mạnh từ các chất giặt rửa truyền thống sang những dòng sản phẩm “xanh hơn”. Cụ thể một số chất giặt rửa tổng hợp chuyển đổi xanh hơn là:

• Ưu tiên chất hoạt động bề mặt dễ phân hủy sinh học: Sử dụng surfactant có nguồn gốc tự nhiên từ tinh bột hoặc dầu dừa
• Giảm bỏ một số chất : Phosphates, chất bảo quản mạnh, hương liệu tổng hợp hạn chế parabens chuyển sang enzym hoặc khoáng chất tự nhiên
• Giảm bao bì và lượng tiêu thụ: Một số thương hiệu còn áp dụng refill pack để tái sử dụng chai cũ