Vận hành van cổng

Vận hành van cổng tưởng đơn giản nhưng nếu thao tác sai có thể gây rò rỉ, biến dạng đĩa và giảm tuổi thọ thiết bị. Bài viết này sẽ hướng dẫn vận hành van cổng theo các bước cơ bản, giúp kỹ sư và thợ thi công thao tác an toàn và đúng kỹ thuật.

1. Những lưu ý trước khi vận hành van cổng

Trước khi tiến hành vận hành van cổng trong hệ thống cấp thoát nước, PCCC hay công nghiệp, người thao tác cần nắm rõ một số nguyên tắc quan trọng. Việc này không chỉ đảm bảo an toàn mà còn giúp van cổng hoạt động ổn định, tránh sự cố trong quá trình sử dụng. Dưới đây là ba lưu ý chính:

1.1 Xác định chính xác van cần vận hành

Với công trình nhỏ, việc tìm đúng vị trí và thực hiện vận hành van cổng khá đơn giản. Tuy nhiên ở những hệ thống lớn có nhiều tuyến ống, kỹ sư cần dựa vào ký hiệu, số thứ tự hoặc tên gọi để tránh nhầm lẫn.

Ở loại van cổng ty nổi, trạng thái đóng mở được nhận biết trực tiếp qua trục nổi lên. Còn loại van ty chìm lại không thể quan sát bên ngoài, buộc phải dựa vào tín hiệu chỉ báo để thao tác chính xác.

1.2 Xác định trạng thái hiện tại của van

Trước khi thao tác, cần xác định rõ van đang ở trạng thái đóng hay mở. Sau đó mới quyết định trạng thái tiếp theo và chọn loại van cổng tay quay, van cổng điều khiển điện hoặc khí nén phù hợp. Đây là bước quan trọng trong quy trình vận hành van cổng, giúp người thao tác tránh sai sót.

1.3 Vận hành van cổng để đạt được trạng thái mong muốn

• Khi vận hành thủ công: Trên vô lăng thường có mũi tên chỉ hướng quay. Đóng van => quay thuận chiều kim đồng hồ. Mở van => quay ngược chiều kim đồng hồ
• Khi điều khiển tự động:Dựa vào tín hiệu chỉ báo và công tắc giới hạn, chọn đúng nút bấm để thiết bị chuyển sang trạng thái đóng hoặc mở theo yêu cầu

2. Dụng cụ khi vận hành van cổng

Trong quá trình vận hành các thiết bị công nghiệp nói chung và đặc biệt là vận hành van cổng, việc chuẩn bị đầy đủ dụng cụ bảo hộ và hỗ trợ là yếu tố bắt buộc. Điều này không chỉ giúp thao tác thuận tiện mà còn đảm bảo an toàn cho kỹ sư và người thi công.

• Găng tay và bảo hộ lao động: Gồm mũ bảo hiểm, giày bảo hộ, găng tay chống trượt, giúp tránh va chạm, trầy xước và giảm rủi ro khi làm việc
• Cờ lê, mỏ lết và đèn pin: Phục vụ việc siết chặt bulông, cố định các chi tiết lỏng lẻo và hỗ trợ chiếu sáng trong khu vực thiếu ánh sáng
• Dụng cụ chuyên biệt theo loại van: Với thiết bị điều khiển điện cần kiểm tra an toàn nguồn cấp, còn với loại khí nén phải theo dõi đồng hồ đo trước khi thao tác

3. Hướng dẫn vận hành van cổng mở

Quá trình vận hành mở van là quá trình chuyển từ trạng thái đóng sang mở, hoặc là quá trình vận hành để có được độ mở của van theo ý muốn:

• Bước 1 – Xác định trạng thái đóng: Khi van đang đóng, lưu chất chỉ ở một phía, có thể gây biến dạng nhẹ khiến đĩa bám chặt vào cổng
• Bước 2 – Chuyển sang mở: Quay vô lăng hoặc kích hoạt bộ truyền động, những vòng quay đầu tiên giúp tách đĩa khỏi cổng và tạo khe hở cho lưu chất đi qua
• Bước 3 – Mở hoàn toàn: Thực hiện mở hết hành trình, tránh để ở trạng thái điều tiết vì dễ gây biến dạng và giảm tuổi thọ thiết bị

4. Hướng dẫn vận hành van cổng đóng

Quá trình vận hành van cổng đóng là việc đưa thiết bị từ trạng thái mở hoàn toàn về trạng thái đóng, nhằm ngăn dòng lưu chất chảy qua đường ống.

• Bước 1 – Xác định trạng thái mở: Đảm bảo hệ thống sẵn sàng cho việc đóng, tránh gây sốc áp hoặc gián đoạn dòng chảy
• Bước 2 – Chuyển sang trạng thái đóng: Quay vô lăng theo chiều kim đồng hồ hoặc kích hoạt bộ truyền động, đĩa van hạ dần xuống cổng
• Bước 3 – Đóng hoàn toàn: Khi đĩa chạm kín bề mặt cổng, dừng thao tác để tránh siết quá chặt. Kiểm tra áp lực và rò rỉ sau khi hoàn tất vận hành van cổng