Tìm hiểu van bi có tán là gì

Van bi có tán là một khái niệm nghe quen mà lạ. Trong nhiều hệ thống công nghiệp, loại van này xuất hiện thường xuyên nhưng không phải ai cũng hiểu rõ. Vậy van bi có tán là gì? Hãy cùng tìm hiểu nhé!

1. Van bi có tán là gì

Van bi có tán là loại van bi được thiết kế chuyên dụng để đấu nối với các bộ điều khiển tự động. Trên thân van có phần “tán” xòe ra giống một chiếc giá đỡ nhỏ, giữ vai trò cố định chắc chắn bộ truyền động vào van. Nhờ cấu tạo này, van bi thân tán được sử dụng rộng rãi trong các hệ thống công nghiệp đòi hỏi khả năng vận hành tự động, ổn định và lâu dài.

2. Chủng loại van bi có tán

Van bi thân tán thường được phân loại theo số cửa (số ngã) và cấu hình lỗ bi, mỗi loại phục vụ chức năng vận hành khác nhau như đóng/mở, chuyển hướng hoặc chia trộn dòng chảy.

2.1 Van bi thân tán 2 ngã

Van bi có tán 2 ngã có cấu tạo gồm một cửa vào và một cửa ra, cho phép dòng chảy đi thẳng hoặc bị chặn hoàn toàn khi đóng van. Đây là loại phổ biến nhất, thường được dùng trong các hệ thống chỉ yêu cầu đóng mở nhanh, kiểm soát đơn tuyến như cấp thoát nước, khí nén, hơi nóng hoặc dầu dẫn.

2.2 Van bi thân tán 3 ngã

Van bi có tán 3 ngã được thiết kế với ba cửa kết nối, có khả năng phân nhánh hoặc thay đổi hướng dòng chảy. Bi van có hai dạng chính:

• L port: Cho phép chuyển hướng dòng chảy giữa các cửa theo hình chữ L
• T port: Cho phép chia dòng thành hai nhánh hoặc phối trộn dòng giữa ba cửa.

Dòng van này phổ biến trong các hệ thống trộn hóa chất hoặc dây chuyền công nghiệp cần chuyển mạch dòng linh hoạt

3. Vận hành van bi thân tán

Van bi có tán được thiết kế để vận hành tự động thông qua việc lắp bộ truyền động vào phần tán trên thân van. Tùy theo loại bộ điều khiển được gắn, van sẽ hoạt động theo những cách khác nhau:

• Kết nối với bộ truyền động điện → tạo thành van bi điều khiển điện, cho phép đóng mở hoặc điều tiết dòng chảy thông qua điện năng, phù hợp với hệ thống cần vận hành từ xa hoặc lập trình tự động.
• Kết nối với bộ điều khiển khí nén → tạo thành van bi khí nén, có ưu điểm đóng mở nhanh, an toàn trong môi trường dễ cháy nổ, thường được ứng dụng trong các nhà máy, dây chuyền sản xuất.

4. Van bi thân tán làm bằng vật liệu gì

Vật liệu là yếu tố quyết định độ bền và khả năng làm việc của van bi có tán. Dưới đây là 3 nhóm vật liệu phổ biến nhất, thường được các nhà sản xuất sử dụng.

4.1 Van bi có tán inox

Van bi inox thân tán thường được chế tạo từ inox 304 hoặc inox 316, có khả năng chống ăn mòn, chịu nhiệt và áp lực cao. Đây là lựa chọn ưu tiên trong các ngành thực phẩm, dược phẩm, hóa chất và môi trường nước biển, nơi yêu cầu độ bền và độ sạch cao.

4.2 Van bi thân tán gang

Van bi gang có tán có ưu điểm chịu lực tốt, giá thành thấp hơn inox. Tuy nhiên, khả năng chống ăn mòn kém hơn, thường được phủ lớp sơn epoxy để tăng độ bền. Loại này chủ yếu dùng trong hệ thống cấp thoát nước, PCCC hoặc các đường ống hạ tầng dân dụng.

4.3 Van bi thân tán nhựa

Van bi có tán thân nhựa có ưu điểm nhẹ, chống ăn mòn hóa chất nhẹ, giá thành đặc biệt rẻ. Thường được ứng dụng trong hệ thống xử lý nước, bể bơi, đường ống dẫn hóa chất loãng.

5. Kết nối của van bi có tán

Trong các hệ thống đường ống nhỏ, van bi thân tán thường được lựa chọn với kiểu nối ren, còn ở các đường ống công nghiệp cỡ lớn, van bi mặt bích là ưu tiên hàng đầu. Đây cũng chính là hai dạng kết nối cơ bản của van bi có tán.

• Nối ren: Phù hợp cho đường ống kích thước từ nhỏ đến trung bình và áp lực không cao, ưu điểm lắp đặt nhanh, tháo lắp dễ dàng, chi phí thấp
• Mặt bích: Thích hợp cho đường ống lớn, môi trường áp suất cao, đảm bảo độ kín chắc chắn và an toàn khi vận hành
• Dán keo: Chủ yếu áp dụng cho van bi nhựa, tạo mối nối kín khít, trọng lượng nhẹ, chống rò rỉ tốt và chi phí thấp; hạn chế là khó tháo lắp sau khi đã cố định.