Lịch sử van cổng

Tìm hiểu về lịch sử van cổng không đơn thuần là nhìn lại quá khứ của van cổng, mà còn đem đến nhiều phát hiện thú vị, bất ngờ, những điều mà nhiều kỹ thuật viên hay kỹ sư ngành van và ống có thể chưa từng biết đến.

1. Lịch sử phát triển van cổng

Lịch sử van cổng bắt đầu vào khoảng giữa thế kỷ 19, khi loại van này lần đầu được ứng dụng tại Hoa Kỳ để kiểm soát dòng chảy trong công nghiệp. Trải qua hơn 1 thế kỷ phát triển, cùng với sự cải tiến về thiết kế và vật liệu, lịch sử phát triển van cổng đã chứng kiến quá trình biến đổi từ những mẫu sơ khai thành thiết bị công nghiệp được sử dụng rộng rãi trên toàn thế giới ngày nay.

1.1 Lịch sử phát triển van cổng ghi nhận bằng sáng chế

Theo nhiều nguồn tin chính thống về lịch sử van cổng, vào năm 1839 tại Mỹ, Charley W. Peckham đã được cấp bằng sáng chế đầu tiên cho một thiết kế van cửa cống. Đến năm 1840, những nguyên mẫu gần giống với van cổng hiện đại mới chính thức xuất hiện và cũng được cấp bằng sáng chế. Đây được xem là cột mốc quan trọng, đánh dấu bước khởi đầu trong lịch sử phát triển van cổng và sự phổ biến rộng rãi về sau.

1.2 Các quá trình phát triển và giải pháp vận hành

Khi cuộc cách mạng công nghiệp hơi nước bùng nổ và ngày càng phát triển, nhiệt độ cùng áp suất lò hơi tăng cao đã khiến thiết kế phải cải tiến để đáp ứng yêu cầu tại các khu công nghiệp. Trong một số trường hợp, do thị trường chưa có loại van phù hợp, các nhà sản xuất nồi hơi buộc phải tự thiết kế và chế tạo. Đây cũng là giai đoạn ghi dấu trong lịch sử van cổng với nhiều bước tiến quan trọng.

Các bài báo thời kỳ đó thường xuyên ca ngợi những bước tiến mới trong lịch sử van cổng, đặc biệt là sự xuất hiện của các thiết kế có khả năng chịu áp lực cao như van cổng thép. Bên cạnh đó, những giải pháp vận hành tự động thay thế sức người, điển hình như van cổng điều khiển điện hay van dao khí nén, cũng được xem là cột mốc quan trọng trong lịch sử phát triển van cổng.

1.3 Dấu mốc lịch sử van cổng tại New York

Hình ảnh trong danh mục năm 1925 của Công ty Van Rensselaer được xem là một dấu mốc lớn trong lịch sử phát triển van cổng, khi hai van WOG 42” 300 được chất lên một chiếc xe phẳng để vận chuyển. Loại van cổng ty chìm cỡ lớn này được đặt tại Troy, New York, nơi công ty chuyên sản xuất các dòng van sắt có đường kính lớn, góp phần khẳng định bước phát triển đáng kể trong lịch sử van cổng.

2. Vật liệu mới ảnh hưởng đến lịch sử van cổng

Sự ra đời và phát triển của các vật liệu mới đã đóng vai trò then chốt trong lịch sử van cổng, bởi quyết định khả năng chịu áp lực, nhiệt độ và tuổi thọ của van.

• Đầu thế kỷ 20, các van được chế tạo từ đồng, sắt hoặc gang, đủ để vận hành trong áp suất và nhiệt độ thấp.
• Tuy nhiên, khi làm việc với áp suất và nhiệt độ cao trong các hệ thống công nghiệp, đặc biệt là nồi hơi và tua bin hơi nước, nhu cầu về vật liệu bền hơn trở nên cấp thiết.

Khoảng 1915 ~ 1925, sự gia tăng nhiệt độ và áp suất vận hành trong ngành điện thúc đẩy việc phát triển vật liệu van mới, từ thép đến các hợp kim chrome/moly. Những hợp kim mạnh mẽ này cũng đặt ra thách thức về ăn mòn và được giải quyết bằng các vật liệu tiên tiến như Hastelloy, Alloy 20 và Inconel.

3. Lịch sử van cổng tại Việt Nam

Lịch sử phát triển van cổng tại Việt Nam gắn liền với sự xuất hiện của các sản phẩm nhập khẩu từ nhiều quốc gia, đồng thời mở ra cơ hội phát triển cho các thương hiệu nội địa. Sự kết hợp này giúp thị trường đa dạng, đáp ứng nhiều loại dự án công nghiệp khác nhau.

3.1 Phân khúc Nhật Bản

Lịch sử van cổng của Nhật Bản tại Việt Nam gắn liền với các tiêu chuẩn quốc tế G7 và là nhóm van nhập khẩu sớm nhất. Những thương hiệu nổi bật bao gồm: Van cửa Toyo, van cổng Kitz và Venn, được ưa chuộng nhờ chất lượng bền bỉ, phù hợp với các hệ thống công nghiệp đòi hỏi độ chính xác cao.

3.2 Phân khúc Hàn Quốc

Hàn Quốc – thuộc nhóm nước G20, gia nhập thị trường Việt Nam muộn hơn Nhật Bản. Các thương hiệu tiêu biểu như: Van cổng Samwoo, Wonil,… cung cấp sản phẩm chất lượng ổn định, giá cả cạnh tranh và được nhiều dự án công nghiệp vừa và nhỏ lựa chọn.

3.3 Phân khúc Malaysia

Ở cấp độ dự án vừa và nhỏ, các nhà đầu tư Đông Nam Á thường ưu tiên van từ Malaysia nhờ chất lượng ổn định và giá thành hợp lý. Các thương hiệu phổ biến gồm: Van cổng AUT hoặc van cổng Arita, đặc biệt phù hợp với các dự án hạn chế ngân sách nhưng vẫn cần hiệu suất đáng tin cậy.

3.4 Phân khúc Việt Nam

Vì các van nhập khẩu từ Nhật Bản, Hàn Quốc hay Malaysia thường không có sẵn, người dùng Việt Nam thường tìm đến các thương hiệu sản xuất trong nước như: Van cổng Bueno, Minh Hòa, van cổng Shinyi hay ARV.Các dòng van nội địa đáp ứng nhanh nhu cầu lắp đặt, bảo trì dễ dàng và chi phí hợp lý.

3.5 Phân khúc Trung quốc

Van cổng Trung Quốc được ưa chuộng nhờ giá thành đặc biệt thấp và khả năng sản xuất hàng loạt. Thương hiệu van tiêu biểu là JS, phù hợp với các dự án cần số lượng lớn nhưng yêu cầu kỹ thuật không quá cao. Ngoài ra, các nhà sản xuất Trung Quốc còn có khả năng gia công van cỡ lớn theo nhu cầu, đáp ứng nhu cầu cho các hệ thống công nghiệp quy mô lớn.

4. Lịch sử van cổng ứng dụng trong công nghiệp

Loại van này được sử dụng rất rộng rãi trong công nghiệp và đời sống, chỉ đứng sau van bướm về độ phổ biến. Lịch sử phát triển van cổng ghi nhận nhiều thiết kế cỡ lớn được ứng dụng cho các đường ống chịu tải trọng cao, thể hiện những bước tiến trong lịch sử phát triển van cổng.

Nhiều nhà máy sản xuất xem lịch sử van cổng là một phần quan trọng trong quá trình phát triển của đơn vị, trở thành dấu mốc và niềm tự hào của công ty.

Những thông tin trên được tổng hợp từ các nguồn uy tín và kiến thức chuyên môn của các chuyên gia tại Vimi, hy vọng sẽ giúp quý khách hiểu rõ hơn về nguồn gốc và ứng dụng của loại van này trong công nghiệp.