Ký hiệu van bướm xuất hiện thường xuyên trong hệ thống đường ống, nhưng không phải ai cũng hiểu rõ. Vậy ký hiệu van bướm là gì? Làm sao để nhận biết và sử dụng đúng? Chúng tôi sẽ giải đáp cho bạn ngay sau bài viết dưới đây!
1. Ký hiệu van bướm là gì
Ký hiệu van bướm dùng để nhận biết các chủng loại van bướm khác nhau trên sơ đồ hoặc bản vẽ kỹ thuật. Đây là thông tin quan trọng giúp kỹ sư, thợ thi công và vận hành nhanh chóng phân biệt loại van cần sử dụng, từ đó chọn đúng thiết bị phù hợp cho hệ thống.

Trong bản vẽ hệ thống ống, nhiều loại van thường được ký hiệu bằng tam giác đặc, tuy nhiên van bướm có thể được thể hiện bằng hình tam giác hoặc ký hiệu đặc trưng riêng. Với ký hiệu đặc trưng, đường gạch chéo thể hiện đĩa van, hình tròn ở giữa là trục, còn hai đường thẳng hai bên tượng trưng cho mặt bích của đường ống.
2. Ký hiệu van bướm theo kiểu kết nối
Có thể dễ dàng xác định ký hiệu van bướm dựa trên kiểu kết nối, phổ biến nhất gồm: Loại kẹp, loại tai bích và loại 2 mặt bích:
- Van bướm tai bích (Lug type): Được ký hiệu bằng hai tam giác đối đỉnh, kèm theo các nét gạch đứng ngắn hai bên thể hiện tai bích
- Van bướm kẹp (Wafer type): Ký hiệu bằng hai tam giác đối đỉnh, có thêm một đường thẳng song song phía trên, biểu thị đặc trưng của kiểu kẹp
- Van bướm hai mặt bích (Flange type): Ký hiệu gần giống loại kẹp, nhưng được bổ sung thêm hai nét gạch đứng hai bên ngoài, tượng trưng cho hai mặt bích

3. Ký hiệu van bướm theo kiểu vận hành
Bên cạnh kiểu kết nối, ký hiệu van bướm còn được phân loại dựa trên cách vận hành. Cụ thể như sau:
3.1 Ký hiệu van bướm vận hành tay quay
Trên bản vẽ, ký hiệu van bướm vận hành bằng tay quay thường được nhận biết qua một đường gạch ngang đặt phía trên trục van, tượng trưng cho van bướm tay quay điều khiển thủ công.

3.2 Ký hiệu van bướm điều khiển điện
Van bướm điều khiển bằng điện được ký hiệu bằng hình hộp vuông đặt trên trục van, bên trong có chữ M, tượng trưng cho động cơ điện (Motor) vận hành van.

3.3 Ký hiệu van bướm điều khiển khí nén
Van bướm điều khiển khí nén thường được ký hiệu với nửa hình cầu đặt phía trên trục van, phía trên nối thêm đường chéo và gạch ngang giúp hình dung ra các dây dẫn trong hệ thống khí nén.
.
3.4 Ký hiệu van bướm điều khiển bằng dầu thủy lực
Loại van này được nhận biết qua hình hộp vuông gắn chữ H. Chữ cái “H” đại diện cho Hydraulic – dầu áp lực, cho thấy van được vận hành nhờ bộ truyền động thủy lực mạnh mẽ.

3.5 Ký hiệu van bướm điều khiển bằng điện từ
Với dạng điều khiển điện từ, ký hiệu vẫn là hình hộp vuông nhưng đi kèm chữ S. Đây là viết tắt của Solenoid, thể hiện cơ cấu đóng mở bằng cuộn điện từ thay vì tay quay hay mô-tơ.

4. Kết luận
Qua bài viết này, chắc hẳn bạn đã hiểu rõ hơn ký hiệu van bướm là gì và các dạng ký hiệu van bướm phổ biến hiện nay. Việc nắm bắt chính xác ký hiệu giúp bạn đọc bản vẽ dễ dàng, hỗ trợ hiệu quả trong thi công, bảo dưỡng và bảo trì hệ thống đường ống. Đồng thời, các kỹ sư thiết kế cũng có thể đưa đúng ký hiệu vào bản vẽ, đảm bảo tính chuẩn xác khi trao đổi với các bộ phận khác.

